Thuisbatterijen, energietransitie en de échte kosten.

Het recente onderzoek van CE Delft, uitgevoerd in opdracht van Huawei en gepubliceerd in oktober 2023, onderzocht de rol die thuisaccu’s spelen in de energietransitie van Nederland. Hieronder vatten wij belangrijke punten samen en trekken we onze eigen conclusies.

Wat thuisbatterijen op hoofdlijnen kunnen betekenen voor de energietransitie.

Wat kunnen thuisaccu’s technisch en economisch betekenen? Hier onder de potentiële rollen:

1. Jouw zonnestroom bewaren voor later: Niet altijd schijnt de zon wanneer je energie nodig hebt. Een thuisbatterij bewaart de energie van je zonnepanelen voor een moment dat je het wel kunt gebruiken. Als genoeg huishoudens dit doen dan kunnen we netverzwaring uitstellen.
2. Slim omgaan met energieprijzen: Door op het juiste moment energie op te slaan of juist te leveren, kun je profiteren van de schommelingen in energieprijzen. Zo maak je slim gebruik van de energiemarkt en help je mee aan de energiebalancering.
3. Helpen het netwerk stabiel te houden: Als het netwerk het zwaar heeft, kan jouw thuisbatterij een handje helpen door minder energie te gebruiken of juist extra te leveren. Zo zorg je samen met de netbeheerder voor een stabiel netwerk. Je bent onderdeel van het congestiemanagement als we de netcongestie verminderen voorkomen we dat de groei van bedrijven stagneert nu staan bedrijven op de wachtlijst van de netwerkbeheerder omdat de gevraagde stroom niet geleverd kan worden.
4. Pieken in jouw energiegebruik afvlakken: Een thuisbatterij kan helpen om de momenten dat je veel energie gebruikt, soepeler te laten verlopen. Het verlagen van piekbelasting is beter voor je portemonnee en voor het energienetwerk.
5. Het voorkomen van curtailment: Het voorkomen van curtailment (tijdelijke stop van opwekking van groene stroom) draagt bij aan CO2-reductie omdat we meer duurzame energie kunnen opwekken, we slaan het op en gebruiken het later. Het gebruik van fossiele brandstoffen gaat dan omlaag.

Hoe kan ik meer stroom van mijn eigen zonnepanelen gebruiken?

Je kunt zelf ook bijdragen aan minder gebruik van fossiele brandstoffen door slimmer met je energiehuishouding om te gaan. We nemen als voorbeeld een huishouden met zonnepanelen en een productie van 3.500 kWh, zonder warmtepomp en zonder elektrische auto, deze gebruiken maar 25% van hun eigen opgewekte groene stroom. De andere 75% sturen ze terug naar het net om die er vervolgens weer uit te halen. Het stroomnet is een op het eerste gezicht een goedkope batterij, maar draag op lange termijn bij aan andere problemen.

Als je je huis slim inricht met zonnepanelen (waar de opwek ook 3.500 kWh is) en met een twee Sessy’s (10 kWh), een elektrische auto, elektrisch kookstel en een warmtepomp dan kun je je eigen gebruik van je opgewekte stroom naar 90% krijgen. Dit is een gigantische toename. Vind je één Sessy (5 kWh) genoeg? En wil je nog even niet investeren in die elektrische auto en warmtepomp? Dat snappen we, maar ook dan gebruik je 25% meer zelf opgewekte groene stroom. In de lente, zomer en herfst heeft dit een enorme impact op het gebruik van meer groene duurzame energie. Die gascentrale kan uit!

De kosten van zonnepanelen heffing door energieleveranciers

Duurzaam zijn en meehelpen aan CO2-reductie is natuurlijk nog leuker als je er ook wat geld mee bespaard. Met de tarieven van Vandebron in 2023 zou je met een thuisbatterij in beide situaties €102,- per jaar minder hoeven af te dragen. Je leest het goed, één Sessy geeft je net zo veel voordeel als twee Sessy’s in bovenstaande businesscase. Daarom adviseren we ook per 3000-4000 kWh verbruik per jaar één Sessy, meer Sessy’s geven niet meer voordeel.

Uiteraard is dit niet het enige wat de thuisbatterij oplevert. Elke eigen kWh die je overdag zelf hebt opgewekt en die je in de avond gebruikt is voordeliger dan het uit het net halen. Lees hier meer over het rendement van een thuisbatterij.

De impact op het energienetwerk

Een ander belangrijk aspect dat in het onderzoek naar voren komt, is de potentie van thuisbatterijen om netcongestie te verminderen. Netcongestie ontstaat wanneer er meer energie wordt aangeboden dan het netwerk kan verwerken, iets wat steeds vaker voorkomt door de toename van duurzame energieproductie. Thuisbatterijen kunnen helpen deze pieken in het aanbod op te vangen, door energie op te slaan wanneer er een overschot is en deze vrij te geven wanneer de vraag toeneemt.

Het onderzoek van CE Delft, uitgevoerd in opdracht van Huawei, onderstreept het belang van thuisbatterijen in de transitie naar een duurzamer energiesysteem. Door slim gebruik te maken van thuisbatterijen kunnen we niet alleen onze afhankelijkheid van fossiele brandstoffen verminderen maar ook zorgen voor een stabielere en efficiëntere energievoorziening. Dit is een cruciale stap op weg naar een duurzame toekomst, waarin groene energie niet alleen wordt opgewekt maar ook optimaal wordt benut.

De businesscase van thuisbatterijen is belangrijk, maar vergeet de échte kosten niet.

De focus van dit onderzoek op de businesscase voor consumenten is op individueel niveau relevant, maar in het kader van klimaatverandering kunnen we niet genoeg benadrukken dat we niet alleen moeten nadenken over een economische businesscase maar ook over CO2-reductie. De focus zou ook naar de échte kosten van deze manier van energieconsumptie moeten gaan (True Cost Accouting).

Een puur economische motivatie heeft nadelige effecten op het gebied van milieu, zoals gebruik van fosiele brandstoffen en daarmee CO₂-uitstoot. Maar indirect levert de netcongestie ook problemen op voor economische groei van bedrijven, één blik op de capaciteitskaart van Nederland laat zien dat de grenzen van congestiemanagement zijn bereikt.